معماران ایرانی

در این مقاله به برجسته ترین معماران ایرانی و آثار بجا مانده از آنها پرداخته خواهد شد. بسیاری از این معماران دارای شهره جهانی هستند و شاهکارهای بی‌نظیری از آنها به جا مانده است. در ادامه با ما همراه باشید.

در فرهنگ فارسی معین، معمار به (طراح و سازنده بنا)، (عمارت‌کننده، تعمیرکننده) معنی شده است. کلمات سنتی ( بنّا، مهندس، استاد، و عمله) نیز در مراجع معماری اسلامی استفاده می‌ شود. تعداد زیادی از محققان، کلمه معمار را به لحاظ تاریخی به عنوان آرشیتکت نمی‌ شناسند، ولی آنها معتقدند که مسئولیت‌ های آنها با هم همپو شانی گسترده دارند.

معماران ایرانی به ترتیب زمانی و دهه‌ های اسلامی تقسیم بندی می شوند. لازم به ذکر است که تعداد زیادی از بناهای باستانی ، دیدنی و جذاب در ایران ساخته شده است که متاسفانه هیچ سابقه‌ ای از نام معمار آنها وجود ندارد و تعدای از آنها نیز فقط خرابه‌ای از آنچه آنها ساخته‌ اند باقی‌ مانده است. البته ناگفته نماند که بسیاری از ساختارهایی که امروز باقی مانده احتمالاً بیش از یک معمار بر روی آنها کار کرده است.

امروزه شاهکارهای بسیار زیادی از معماری اسلامی و بعد از ظهور اسلام توسط معماران ایرانی به جای مانده است که با گذشت سالیان دراز از ساخت آنها، همچنان پابرجا بوده و مورد توجه خاص گردشگران داخلی و خارجی می باشد.

معماران ایرانی پس از اسلام

در میان معماران ایرانی برجسته و صاحب فن در دوران پس از اسلام می توان به بهاءالدین محمد بن حسین عاملی ،معروف به شیخ بهایی اشاره کرد. وی به پدر علم معماری ایران نیز معروف است که امروزه آثار بسیار بزرگ ،مشهور و منحصر به فردی از وی در جای جای ایران باقی مانده است. از جمله آثار ایشان می توان به طراحی سد در قهرود، جنوب کاشان و همچنین میدان نقش جهان ، خیابان چهارباغ، منارجنبان و حمام شیخ بهایی در اصفهان اشاره کرد که هر کدام از این بناها دارای معماری فوق العاده بوده و در برخی موارد معماری منحصر به فردی را دارا می باشند. به عنوان نمونه می توان به حمام شیخ بهایی در اصفهان اشاره کرد که دارای رمز و رموز خاصی بوده است . در رابطه با حمام شیخ بهایی و اسرار آن می توانید به مطلب «حمام شیخ بهایی» مراجعه نمایید.

میدان نقش جهان (اصفهان)

منارجنبان (اصفهان)

در میان معماران ایرانی برجسته در قرن های پیش می توان به استاد علی اکبر اصفهانی اشاره کرد. آثار بجای مانده از ایشان و دو همکار دیگر وی، مسجد امام اصفهان ، در میدان نقش جهان می باشد.

نام و آثار برخی از اساتید معروف معماری ایران را می توانید در زیر مشاهده نمایید. البته ناگفته نماند که معماران برجسته بعد از ظهور اسلام بسیار زیاد بوده و می توانید جهت مشاهده لیست آنها اینجا ضربه بزنید

• سید علی شاه سازنده گنبد سلطانیه در شهر زنجان از میراث جهانی یونسکو
• ابراهیم بن استاد اسماعیل بنا اصفهانی: مسئول مسجد جامع اصفهان
• محمد حسین المهندس البنا دامغانی: سازنده برج کاشانه بسطام
• قوام الدین شیرازی: سازنده مسجد گوهرشاد مشهد
• محمد رضا بن استاد حسین بنا اصفهانی: سازنده مسجد شیخ لطف‌ الله در اصفهان
• محمد علی بن استاد علی بیک البناء اصفهانی: سازنده مسجد حکیم اصفهان

مسجد گوهر شاد (مشهد)

معماران برجسته معاصر ایران

در میان خیل زیاد معماران ایرانی قرن معاصر می توانیم به محمدکریم پیرنیا اشاره نماییم که از ایشان به عنوان (پدر معماری سنتی ایران) یاد می شود. جهت مشاهده آثار و زندگی نامه پدر معماری سنتی ایران می توانید اینجا کلیک کنید.

معماران ایرانی برجسته و صاحب فنی نیز در دوره فعلی وجود دارند که شاهکارهای بزرگی از خود به جای گذارده اند که در زیر به برخی از آنها اشاره می شود :

• هوشنگ سیحون: آرامگاه ابن سینا، آرامگاه نادرشاه (مشهد)، آرامگاه باباطاهر (همدان)
• داریوش بوربور: آثار شامل بازار رضا و موزه‌های آستان قدس رضوی در مشهد
• حسین امانت: آثار شامل برج آزادی در تهران و دانشگاه صنعتی شریف
• عبدالعزیز فرمانفرمائیان: مسجد دانشگاه تهران و دانشکده فنی دانشگاه تهران، همچنبن مجموعه ورزشی آزادی و کاخ نیاوران
• حیدر غیایی: مجلس شورای اسلامی ایران
• هادی میرمیران: برنده بسیاری از مسابقات بزرگ معماری و موفق به کسب مدال افتخار در هنر بعد از انقلاب

آرامگاه ابن سینا

آرامگاه نادرشاه

آرامگاه باباطاهر (همدان)

برج آزادی تهران

البته ناگفته نماند که تعداد معماران ایرانی معاصر بسیار بیش از اسامی نام برده است که پیشنهاد می کنیم جهت مشاهده اسامی معماران معاصر ایران و آثار به جای مانده از آنها اینجا ضربه بزنید.